ALTAY YEŞİL AĞAÇ EFSANESİ: 

Yeşil yapraklarun benzi sararmış

Âh eyler çarhun elinden kılur vay

‘Ömür sel gibi dünyâ çaya benzer

‘Âdetdür ki geçe bu sel kala çay

Bu demi hoşgör iy Kaygusuz Abdâl

Çün ezelden sana bu derd iken pay

Ulu Türk Ozan 

Kaygusuz Abdal

***

Dünyanın ilk zamanlarında tüm ağaçlar sonbaharda yapraklarını dökermiş. Erlik Han, dünyaya hastalık getirdiğinden insanlar yaşlandıklarında; hastalanır ve ölürmüş. Ancak Bilge Kuzgun, insanlığın bu durumuna acımış ve insanların eski ölümsüzlüğünü geri getirmeyi arzulamış.

O erken zamanlarda, dünyanın merkezinde Sümber/Humber Ula (Altay Ulu Sümer Dağı) adında dev bir dağ yükseliyormuş ve zirvesi üst dünyanın girişine değiyormuş. Bu zirvenin tepesinde, Bengüsu (hayat suyunun) kaynağının yanında duran gümüş yapraklı altın bir kavak ağacı yetişiyormuş. Bu kaynaktan içen kişi sağlığına kavuşur ve tüm hastalıklardan uzak yaşayabilirmiş.

Kuzgun,  Bengüsu (hayat suyunun) kaynağına uçmuş ve gagasına alabildiği kadar su almış. Suyu insanlara götürmeyi planlamış, böylece insanlar birkaç damla bengüsu alabilir ve ölümsüz olabilirmiş. Kuzgun, bengisuyu (hayat suyunu) gagasına aldıktan sonra Dünyaya geri uçarken insanların yaşadığı obanın yanında duran bir çam korusuna yaklaşmış. Bu esnada ağaçların arasından bir baykuş bağırmış. Çığlıktan ürken Kuzgun; gagasını açmış ve gagasındaki su çamların üzerine dökülmüş. Bu nedenle çam ağaçları yıl boyunca yeşil kalırken, diğer ağaçların yaprakları insanlar gibi yaşlanır, düşer ve ölürmüş.(Altay,Tuva,Buryat,Türk Efsanesi)

Türkçe: “Yeşil” sözcüğü “Yaş” sözcüğü ile aynı kökten geldiği gibi; "yaşamak": yaş, yeşil, taze, gür olmak olmak, "yaşlanmak" da tıpkı ağaçlar gibi; sararıp solmak anlamına gelir. 

Bu nedenle yaşamın kıymetini bilelim.

Yeşil görklü bir ağaç gibi kök salıp toprağa; özümüzü bulalım, meyve veren, gölge veren; iyi ve cömert bir ağaç gibi olalım. 

Doğayla içiçe yaşayıp özgürlüğe kavuşalım ki; Özümüz gürleşsin, özgürleşelim. 

Unutmayalım ki;

Yaşlanmak, ruhun kocamasıdır. 

Özü gür olan kocamaz.

Fatih Mehmet Yiğit

https://web.archive.org/web/20070629223936/http://www.buryatmongol.com/mythology.html