"Tüze olmayan yerde, Düzen olmaz."

Türk Atasözü 

***

Töre, Han'dan büyüktür.

(Yasalar ve hukuk sistemi; Ülkeyi yönetenlerin üzerindedir)

Töresiz il olmaz.

(Hukuksuz, yasasız, adaletsiz; ülke olmaz)

Töre kalmazsa, il kalmaz.

(Devlet ve toplumu hukuk sistemi ayakta tutar)

(Türk Atasözlerimizden)

***

Adalet, Devletin Temelidir.

(ATATÜRK)

Tüze: Adalet ve Hukukun öz Türkçe karşılığıdır. Tüze'nin diğer Türkçe eş anlamlısı da Töre'dir. Töre aynı zamanda; Devlet Düzeni ve Türk Toplumdaki geleneksel kurallar bütününü ifade eder. Töre, Tüzeye göre daha geniş ve kapsamlıdır.

Nasıl ki; "Hukuk" sözcüğü köken olarak Arapça "Hak" sözcüğünden gelir. Tüze sözcüğünün Türkçe kökeni de; Tüz/Düz'den yani "Doğru" olmaktan gelir. Birşeyi düzeltmek yani eğriyi doğrultmak, bir şeyi düzene koymak düzenlemek hep "Tüz/Düz" kök sözcüğü ile türetilmiştir. Yine Tüzük, Düzen gibi sözcüklerde Tüz/Düz sözcüğünden türetilerek Türkçemize kazandırılmıştır.

Töre sözcüğü ise; köken olarak Türemekten gelir. İnsan Yaratılışına (Türeyişine) ve Tanrı buyruğuna uygun olan düzen ve kanunlar (yasalar bütünü) anlamını taşır. 

Ziya Gökalp, "Türk" sözcüğünün "Töreli" (yasalı, tüzeli olan hukuka uygun yaşayan, doğruluktan ayrılmayan insan) anlamını taşıdığını ifade eder.

Fatih Mehmet Yiğit