Od/Ateş/Işık kültü; Türk kültür sanatında Bilgelik sembolüdür. Bu nedenle; Bilgelik Işığını taşıyanlara Türklerce; (ışık taşıyan anlamında )Aşık, (yanarak Ozlaşan anlamında )Ozan ve (ışık saçan/yayan/karanlıkları aydınlatan anlamında )Aydın denilmektedir. 

Araplar aşk kelimesinin "aşeka" zehirli sarmaşık kelimesinden türediğini söyleselerde Türklerde ise Aşk kelimesi "Işık" kelimesinden türetilmiştir. İslam öncesi Türkler Kam ve Şamanların ateş kültünden etkilenerek Oz tabiri kullanmışlardır.

Kam ve şamanların kendinden geçip esirerek ateş etrafında dönmelerine Türkler ozlaşmak yani yanarak Tanrı katına erişmek demişlerdir.

Kimün içinde Tengri otı/ışkı bolsa, kişiler otındın neteg korkar...

Kimin içinde Tanrı ateşi/aşkı olsa, insanların vereceği zarardan korkmaz...

Harezm-Kıpçak Türk Atasözü.

Bu nedenle halk aşıklarına Türkler ozan demişlerdir. Ozanlık geleneğinden ve kültüründen olsa gerek Hoca Ahmed Yesevi Divanı Hikmetinde, Yunus Emre Divanında, Ali Şir Nevai Sebayı Seyyar'ında, Aşık Paşa Garibnamesinde ve bir çok Türk Bilge Eren eserlerinde ilahi aşk, sevgi, Tanrı aşkı yerine "ışık" tabirini kullanmışlardır:

Işk sırrını beyan kılsam aşıklara

Takat kılmay başın alıp kiter dostlar

...

Aşıklarnı çın dostığa canı kurban

Şevki birlen anı izlep kılur efgan

(Divanı Hikmet Hoca Ahmed Yesevi)

Gönlüm düşdi bir sevdâya

Gel gör beni ‘ışk n'eyledi

Başumı virdüm gavgâya

Gel gör beni ‘ışk n'eyledi

(Yunus Emre Divanı)

Işk otı kim köngüldin aldı ferağ

Eşk ol otkadur su ornığa yağ

(Seb'a-yı Seyyar- Ali Şir Nevayi)

İşitin ey yarenler, aşk bir güneşe benzer,

Aşkı olmayan gönül sanki bir taşa benzer.

Taş gönülde ne biter, dilinde ağı tüter,

Nice yumşak söylese, sözü savaşa benzer.

(Türk Bilge Eren Yunus Emre)

Gel gel i gönül derd ile dermân yaraşur mı

Işk olmayıcak insâna insân yaraşur mı 

Var var i gönül hâlümi sor ‘ışk ile yandum‘

Işka düşeli cevr ü cefâyıla boyandum 

Var var i gönül ‘ışk didügün derd ü belâdur 

Her kim ki çeker bu belâyı ‘ışka salâdur'

(Ulu Türk Ozan Kaygusuz Abdal)

İşitin ey yarenler, aşk bir güneşe benzer,

Aşkı olmayan gönül sanki bir taşa benzer.

Taş gönülde ne biter, dilinde ağı tüter,

Nice yumşak söylese, sözü savaşa benzer.

(Türk Bilge Eren Yunus Emre)

Ulu Tanrı; aklımızdan Bilim ışığını, kalbimizden sevgi ışığını eksik etmesin. Bizleri İyilerden kılsın, kötülüklerden esirgesin. Yolumuzu aydınlık, ışık kılsın.

Fatih Mehmet Yiğit