"TÜRK" ADININ GEÇTİĞİ EN ESKİ YAZIT
Geçtiğimiz günlerde bulunan Gök-Türk Kağanlıgı dönemine ait olduğu bildirilen Türkçe Bengü Bitik Taş ile ilgili medyada yer alan haberlerde; bahse konu yazıtın "Türk" adı geçen ilk yazıt olduğu ifade edilmektedir.
Oysa Tarihimizde kurduğumuz devletler arasında, "Türk" adını taşıyan ilk siyasi teşekkül, Göktürk Kağanlığı olarak bilinen Türk Kağanlığı değildir. Akkad çivi yazılı belgelerinden öğrenildiğine göre, günümüzden yaklaşık 4200 yıl önce Doğu Anadolu'da kurulmuş olan Türki Krallığı, "Türk” adını taşıyan yazılı kaynaklarda geçen en eski Türk devletidir.
M.Ö. 2. binyıl başlarına ait Asur çivi yazılı kaynaklarında sık sık "Turukkular" adı verilen bir kavimden bahsedilmektedir ki, burada da "Türk" adını açıkça görmek mümkündür.
Akdeniz Bölgesinde, Ön Asya’da, Kafkasya’da ve öteki bölgelerde Tiras, Turis, Tursi gibi adlarla aynı kökten olan eski Türk ulusları var olmuşlardır. Belirlenen birtakım eski Türk ulus adları ve bulundukları kaynaklar aşağıdaki gibi bir çok yerde geçmektedir.
T'u, Ti, Tu-kie Çin Kaynaklarında
Bun Turk : Gürcü kaynaklarında
Tiras / İskandinav kaynaklarında Traklar ve Türkler.
Tir-s, Turis / Hazar kaynaklarında Türkler
Tirsen / Yunancada Etrüskler.
Turski /Latincede Etrüskler
Taurica, Tauran, Targitaos, Targitaus Roma, Bizans ve Grek kaynaklarında (İskitler ve yerleşim yerleri)
Truse / Avrupa kaynaklarında Truvalılar
Trausi / Avrupa kaynaklarında Traklar.
Turşa / Mısır kaynaklarında Truvalılar.
Turuşka / Hint Sanskritçede Türkler.
Tursili / Ermeni kaynaklarında Turanlılar.
Tarh, Tark, Targ, Saka/ Fars ve Çeşitli kaynaklarda Türkler
Turki, Turukki, Turukka / Sami kaynaklarında Türkler.
Turyana, Turan, Troya, Truva / Çeşitli kaynaklarda Türkler ve Truvalılar.
Türk Tamga yazısı ile yazılı Türk adı geçen en eski Bengü Bitik Taş (Türkçe Yazıt) ise sanıldığı gibi yeni bulunan yazıt değildir. Türk adının gectigi en eski Türkçe yazıt Yenisey Tuva E-55 numaralı yazıt ile Yenisey Tuba III yazıtlarıdır.
Tuva E55 nolu yazıtta Gök-Türk diğer adıyla Dokuz Oğuz Alfabesi olarakta kaynaklarda gecen Türkçe Tamga yazısıyla "TüRKüM BeN" sözcükleri geçmektedir.
Yenisey Tuba III Yazıtında ise "Türk(g)iş eli" sözcükleri geçmektedir.
Yenisey yazıtlarının Göktürk yazıtlarından iki-üç asır daha eski olduğu ifade edilse de taş yazıtlar üzerinde karbon testi yapılamadığından bahse konu bölgedeki bazı yazıtların çok daha eski tarihlere ait olabileceği ile ilgili görüşlerde mevcuttur.
Altay Ust-Kan Bölgesi Mendur Sokkon I/1 (A-6) yazıtında da "Türk" sözcüğü geçmektedir.
Kamuoyunun bilgisine saygılarımla.
Fatih Mehmet Yiğit
Yorumlar
Yorum Gönder