Türkler için At hem binek hayvanı hemde temel besin kaynağıdır. Türkistan'da Türklerin beslenme alışkanlığı kısrak eti ve sütüne dayanmaktaydı. At eti ve kımız bu açıdan bir birini dengeleyen temel besin kaynağıdır. Halen Kazakistan,Kırgızistan başta olmak üzere bir çok Türk Devleti sınırları içerisinde bu besinler tüketilebilmektedir. İslami açıdan Kuran'da At eti ve südünün haram olduğuna dair bir yasak yoktur. Arap için Deve ne ise Türk için At odur. Türkler Anadolu ya geldikleri ilk dönemlerde Koyun, Sığır tükettikleri gibi At etide tüketmekteydiler. Ancak zamanla Abbasi Halifeliği ve Arap-Fars kültürü Türk toplumuna egemen oldu. At eti terkedildi, kımız yasaklandı. Türkler iki temel besin kaynağından mahrum kaldı Türk çocukları fiziksel olarak zayıf ve çelimsiz kaldı. Oysa et temel protein kaynağı kımız ise bağışıklık sistemini güçlendiren temel probiyotiktir. Türkler zamanla tahıl ağırlıklı beslenme kültürü edindi. Ancak mevzu bu değil. Kımız ise alkol ihtiva eden bir içecektir. Tıpkı yoğurt,ekmek,meyve suyunda olduğu gibi mayalanan her besin maddesi alkol ihtiva eder.
Ancak kımızın mayalanma süresi önemlidir. Sarhoş etmeyecek düzeyde mayalanmış bir kımızın Kuran açısından haram olduğu söylenemez eğer öyle olsa idi o zaman yoğurt başta olmak üzere, ekmek,meyve suyu da haram olmalı çünkü onlarda da alkol mevcuttur.
Bu gün Orta Anadoluda bazı Tatar köyleri hem At eti, hemde kımız tüketmektedir.
At eti tüketip tüketmemek kişinin kendi tercihidir. Ancak At eti ve kımız tüketen kardeşlerimizde yadırganmamalı doğal karşılanmalıdır.(Tabi kaçak kesim halk sağlığını tehdit eden etlerden bahsetmemekteyim)
Kaldı ki fıkhi açıdan Araplar kelle diye tabir edilen büyük çöl kertenkelesini yemekte fıkhı olarak sakınca görmez cevaz verir onların fıkhı görüşünü esas alan (sünni) bir müslüman bunu tüketebilir. Yine Deniz ürünlerinde Şafi fıkhı deniz kabuklularının yenmesini helal kabul ederken Hanefi fıkhı bunu yasaklamıştır. Ancak Kuran açısından bu tür besinlerin haram olduğu ile ilgili açık hüküm yoktur. Bu gün Denize kıyısı bulunan bir çok Afrika ülkesi kabuklu deniz ürünlerini tüketmektedir. Zira o bölgelerin toprağı kuraklık ve su sıkıntısı nedeniyle ekime ve dikime müsait değil tek temel besin kaynağı denizdir.
Beslenme alışkanlıkları coğrafya ve kültüre göre değişebilir.
Yorumlar
Yorum Gönder