İbn Haldun'un muazzam öngörüsü:
Bir İktidar Ne Zaman Yıkılır?
Beşinci evre ölçüsüzlük ve israftır.
Bu aşamada hanedan [iktidar] kendisinden öncekilerin birikimlerini sorumsuzca şatafat ve gösterişe harcar. Bunun yanı sıra en yakınındaki aile efradına da oldukça cömert davranır.
Bu yüzden etrafına toplumun en karaktersiz en kötü insanlarını çeker. Bunlara [liyakat sahibi olmadıkları için] altından kalkamayacak görevler yükler, sorumluluklar verir. Tabii [liyakat sahibi olmayan] bu insanlar bu görevlerin altından kalkamazlar; neyin öncelikli neyin sonra yapılması gerektiğini bilmeden karar verirler. Dolayısıyla eski devlet görevlilerinin itirazlarına ve hatta eski dönemin [rejimin] insanlarının tepkisine neden olur. Hatta insanlar ondan [hanedan] nefret etme derecesine gelir.
Bunun sonucunda insanlar ondan uzaklaşır ve onu bir başına bırakırlar. Ardından askerlerinin [taraftarlarının] maaşlarını ve ödeneklerini bile ödeyemez hale gelir çünkü onlara dağıtılması gereken paraları kendi işlerine harcar. Kapılarını halka kapatır, insanlardan uzaklaştıkça söz dinlemez olur, etrafına etten duvar örer. En sonunda kendisinden önceki dönemlerde inşa edilmiş bütün eserleri tahrip eder, onları yıkar ve ardından [toplumsal] enkaz bırakır.
Bu artık kronik hastalık belirtisidir ve bundan kurtuluş yoktur. İyileşme umudu tükendiği için kendi içine çökerek yıkılır.”
Dünyayı Değiştiren Düşünürler, c.5, s.453-454
Sadık Usta
Yorumlar
Yorum Gönder