ESKİ TÜRKLERDE ÇİFT EJDER SEMBOLÜ VE YİNG-YANG KAVRAMININ DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ: 

“Bu yırtınçuda üstün tengri yaruk titir, altın yagız yir kararıg titir. Ay tengri kararıg titir. Er yaruk titir, tişi kararug titir. Bu yirli-tengrili, tişili irkekli bir gerü kavışıp kamag tınglı-tınsızlı, iki türlü ed togar belgürer… Künli aylı karışu-kavışu yorıyor. Ötrü yayı, kışlı, tört od bolur. Tört öd içite yana ikirer öd adrılur, sekiz yangı kün bolur.” 

(Bang vd., “Türkishe Turfan Texte” 6. satır, 318 vd.)

“Bu kâinatta, üstteki gök parlaktır, altta yağız yer karanlıktır. Güneş tanrısı parlaktır, ay tanrısı karanlıktır. Ateş parlaktır, su karanlıktır. Er parlaktır, dişi karanlıktır. Bu yerli-göklü, dişili erkekli (ilkeler) kavuşursa, bütün canlı ve cansız, iki türlü varlık doğar, belirir… Güneş ve ay karışıp, kavuşarak yol almaktadır. Bundan ötürü, yazlı-kışlı dört mevsim olur. Dört mevsim içinde (her mevsim) yine ikişer zamana ayrılıp sekiz “yeni gün” doğar”. 

Kâinatın bütün tezahürlerini gök ve yir-sub\v (yer-su: yeryüzü) temsil ettiği birbirine zıt, fakat birbirini tamamlayan iki evrensel nefesten oluşmuş olarak kabul eden sistem, proto-Türk ve Türklerin en eski, belki de öz kozmolojisiydi. Evrensel dikotomi denilen evrensel iki ilke düşüncesi, doğanın her yönünü kutsal biliyor ve doğa güçleriyle uyum içinde yaşamak ve bu güçlerin kutunu kazanmakla iyilik haline varılacağını sayıyordu. Kut’un verdiği ödül ise başarıydı.

(EMEL ESİN/Türk Kozmolojisine Giriş, s. 22-23)

Her şey zıddıyla kaimdir, böylece varlık ve yokluk birbirlerini üretir, zor ve kolay birbirini tamamlar, uzun ve kısa birbirini biçimlendirir, ön ve arka birbirini izler, yüksek ve alçak zıtlığı doğurur ve zıtları, ancak hakikatin özüne varanlar birleştirebilirler. Çünkü, hakikat hep aynı hakikattir. Değişen yalnızca, duyan, gören, bilen ve idrak edenlerin bakış açıları ve seviyeleridir. Lao Tzu

Bu sözlerle 

Ying-Yang dualite kavramı açıklanmakta...

Evrende her şey zıttı ile kaimdir:

Madde-Anti madde

Aydınlık-Karanlık

Pozitif-Negatif

Sıcak-Soğuk

Yaş-Kuru

Hafif-Ağır

Artı-Eksi

Şeytan-Melek

İyilik-Kötülük

Bilgi-Cehalet

Zenginlik-Yoksulluk vs gibi...

Proto-Türkler bu enerji döngüsünü çift-ejder sembolü ile ifade etmiş daha sonraları bu sembol Ying-Yang sembolüne dönüşmüştür.

"Her şeyi çift-zıt kutuplu yarattık ki, öğüt ve ibret alabilesiniz."(Zariyat suresi, 49. ayet )

"Gerçekten biz, her şeyi bir ölçü ve dengede yarattık" (Kamer suresi, 49. ayet.) 

Fatih Mehmet Yiğit